Verschillende soorten pepers

Eigenlijk kan ik helemaal niet zo heet eten, ik hou van pittig maar ik krijg het al snel benauwd van een pepertje extra. Waarom vind ik ze zo leuk dan?

Omdat ze zo verschillend kunnen zijn, in vorm, kleur, grootte, etc., de kleinste peper ter wereld is nog geen kwart centimeter groot, de grootste wel meer dan 30 centimeter. En dan heb ik het nog niet over de cayennepepervorm, habanerovorm, paprikavorm, lantaarnvorm, rond, geblokt, gekreukeld, langwerpig, en alle kleuren van paars en wit en chocoladebruin tot geel en oranje en rood.

Maar ik hou ook van pepers omdat ze zo verschillend van smaak kunnen zijn, van kruidig tot fruitig of fris of bijna zoet. En in alle mogelijke gradaties van niet pittig tot oneetbaar heet.

• Verschil tussen paprika's en pepers|
• Waarom zijn pepers zo heet?
• Pepers kweken
• Meer weten over pepers?
• Geur
• De heetste pepers
• Genoeg gekletst, nu foto's!

Verschil tussen paprika's en pepers

Voor wie het nog niet weet of kent; paprika’s en pepers zijn eigenlijk dezelfde planten, beiden behoren tot de Capsicum annuum (al zijn er nog wat andere species (= soorten). Wij zijn dan ook één van de weinige landen die 2 aparte namen hebben voor pepers en paprika’s. In bijvoorbeeld België wordt vaak alleen nog maar de naam peper gebruikt (en dan onderverdeeld in zoete peper en hete peper). Verbeter me alsjeblieft als ik het mis heb.

Aangezien pepers en paprika’s dus dezelfde ‘genen’ hebben is het soms nog wel eens lastig (in de hobbyteelt) om te bepalen wat zoet is en wat heet is. Ik zeg altijd: “alles wat je aan pepers en paprika’s uit eigen tuin gebruikt, eerst heel even proeven” :-). Wij hebben wel eens bloedhete macaroni gegeten en ook wel eens saaie sambal gemaakt. Oftewel; beoordeel een paprika en een peper uit eigen tuin nooit op hun uiterlijk. Maar proef gewoon even!

Waarom zijn pepers zo heet?

Er wordt wel eens gezegd dat de heetheid in de zaden zit maar de meeste heetheid zit eigenlijk in de zaadlijsten (die witte slierten waar de zaden aan vast zitten en die we altijd wegsnijden bij het schoonmaken van een paprika of peper). Als ik een ras voor het eerst teel en een peper of paprika in de keuken gebruik druk ik heel even mijn wijsvinger op een stukje van de zaadlijst en tip mijn tong aan; dat maakt altijd genoeg duidelijk.

Pepers kweken

Bedenk ook dat, omdat ze letterlijk dezelfde planten zijn, ze dus ook heel makkelijk met elkaar kruisen, en dat ze onder invloed van omstandigheden zoals vocht, voeding, temperatuur, ziekte, etc. zoeter, kruidiger of pittiger kunnen worden. Zo heb ik wel eens een zoete paprika gehad waar ik veel zoete paprika’s van kon oogsten maar die aan het einde van het seizoen toch wat pittigheid rond de zaadlijsten had.

Er is 1 ding dan wel een beetje jammer: het is in koel Nederland een uitdaging om pepers te kweken, zeker niet elk soort of ras gaat in Nederland in één jaar zover komen dat ze ook rijpe vruchten geeft. Er zijn wat ‘trucjes’ om de kans op een leuke oogst te vergroten: vroeg zaaien (liefst al in februari of nog eerder), warm houden tot in mei, kies een ras dat bekend staat om zijn vroege rijping, telen in een pot (is qua warmte, voeding en standplaats altijd beter dan in de koude volle grond). En je kunt de planten naar binnen halen als het rond eind oktober/begin november buiten te koud voor ze wordt. Want ook al heet ze Capsicum annuum (en het Latijnse annuum betekent ‘eenjarig’), ze is dat niet, ze is een heester die enige jaren in pot kan leven (mits ze binnen overwintert want ze kan geen vorst verdragen).

Meer weten over pepers?

Voor ik het weet ben ik hier van alles aan het uitleggen hoe je paprika’s en pepers moet zaaien, hoe ze groeien, welke voeding ze nodig hebben, etc., etc. maar dat was eigenlijk niet mijn bedoeling. Ik wilde eigenlijk alleen maar vertellen en laten zien hoe leuk en lekker ze zijn, en wat een variatie er is. Onderaan deze pagina geef ik even de link naar de pagina op mijn eigen website waar je meer informatie kunt vinden over het zaaien, planten, verzorgen, etc. van pepers, want daar is veel meer over te vertellen dan ik hier kan doen.

Geur

Ik kan geen peper oogsten zonder ergens tussen plukken en verwerken in nog wel een flink aantal keren te ruiken aan een opengesneden peper, zeker als het om Habanero’s gaat. Geen idee waarom, en ik vind het ook niet perse een heel erg lekkere geur, maar wel een heel herkenbare en ook intrigerende geur, die amper te omschrijven is. Bij de Capsicum chinense rassen (zoals de Surinaamse peper en de bekende Madamme Jeannette) kan de geur ergens tussen heel fruitig en heel kruidig liggen. En bijna altijd heel erg heet. Het is geen wet maar bedenk dat de kans dat zo’n peper erg heet is heel groot is. Ze zijn vaak geblokt of kreukelig van vorm en met die karakteristieke kruidige geur die al in je neus prikt, soms moet ik er zelfs al van niezen of hoesten nog voor ik ze proef). Hetzelfde trucje (tip met vinger op zaadlijst en dan op tong) maakt al veel duidelijk.

De heetste pepers

Moet ik dan nog iets over de heetste pepers ter wereld zeggen? Elk jaar worden er rassen gekruist en onder bepaalde omstandigheden geteeld die dan tot de heetste ter wereld wordt benoemd. Maar al die rassen komen uit een klein aantal moederrassen voort; de Naga Morich, Bhut Jolokia, Trinidad Scorpion en 7-POD. Leuk om te telen, maar niet makkelijk hoor (prima onder glas maar erg lastig in de buitenteelt). En amper eetbaar, via de Scoville-methode om heetheid te meten worden ze vaak geschat op rond 1 miljoen SHU (Scoville Heat Units). En dat is dan zo’n 3 tot 4 keer zo heet als een toch al flink hete gemiddelde Habanero.

Genoeg gekletst, nu foto’s!

Een overzichtje van verschillende soorten en rassen paprika’s en pepers die ik dit jaar teelde. De gele Nocera Giallo, een Italiaanse paprika, zoet en zonder heetheid, is de grootste. De kleinste dit jaar is de Chinese Five Color (onderaan tweede van links),maar er bestaan nog veel kleinere pepers hoor. Oh ja, de heetste: duidelijk de Brown Butlah (rechts van de Chinese Five Color).

De Chinese Five Color; ik noem dit soort pepers meestal ‘kerstverlichting’ :-). Omdat de pepertjes rijpen van zuiver paars via wit en geel en oranje naar uiteindelijk rood, en je al die kleurtjes dus tegelijkertijd in de planten ziet. In alle stadia eetbaar; onrijp paars smaakt ze als een groene paprika met een vleugje pittigheid, rijp rood is ze zo heet als een cayennepeper.

Instinker. Ziet eruit als een Jalapeño, groeit als een Jalapeño, ruikt als een Jalapeño. Maar is niet scherp van smaak, eerder lichtzoet en vooral kruidig, maar geen enkele heetheid (nou ja, in principe dan, bedenk wat ik zei over het wat veranderen onder bepaalde omstandigheden). Leuk om te vullen, lekker in allerlei gerechten, grappig om te eten waar andere mensen bij staan.

Niks instinker. Deze Brown Bhutlah ziet er al bijna gevaarlijk uit….. en dat is ze ook. Een kruising tussen Bhut Jolokia en Trinidad Douglah. En dat zegt genoeg: extreem heet.

Niet heet is deze paprika Oda, een paprika die onrijp violetpaars is en afrijpt naar rood waar altijd nog een vleugje paars in blijft. Net als alle paprika’s en pepers zowel onrijp als rijp eetbaar (onrijp fris, kruidig en een vleugje bitter, rijp zoet en warm kruidig).

Nieuw voor mij, en gelijk een blijver; Birgit’s Locoto, flinke planten geven een meer dan prima opbrengst van kleine langwerpige pepertjes die rijpen van lichtgeel via oranje naar rood. Lekker pittig maar niet te heet, mooi formaat, handig in de keuken.

Tot slot nog even de link naar de pagina waar je meer informatie vindt over de teelt van pepers, als je ze zelf eens wilt proberen te telen: http://www.mooiemoestuin.nl/groenteteelt/vruchtgewassen/peper/

En dan nog 1 foto, van de Habanero pastel, opbrengst na een weekje vakantie. Mooie zalmoranje kleur, zo heet als de naam habanero al doet vermoeden. Maar dan nu niet zo kruidig in het aroma maar veel meer fruitig, als in tropisch en ananas en zo. Maar dat is ook maar hoe je het zelf omschrijft, want zoals eerder gezegd, de geur van pepers is heel lastig te omschrijven. We gaan er maar sambal van maken, altijd lekker.

Groetjes,

Diana