Vorstgevoelige groenten voorzaaien in april

Er zijn heel veel groenten die wel wat kou (zelfs vorst) kunnen verdragen. En er zijn groenten die geen vorst kunnen verdragen. En die laatste groep bevat dan soorten die je vroeg zaait en tot mei binnen houdt, omdat ze relatief langzaam kiemen en groeien (zoals de pepers, paprika’s en aubergines). Maar het overgrote deel van de soorten in die groep kiemt en groeit snel, maar kan dus geen vorst verdragen en kan pas vanaf 12 mei (IJsheiligen) worden uitgeplant. In april kun je de soorten uit deze laatste groep gaan voorzaaien.

Voorzichtigheid blijft geboden; zaai deze soorten binnen of onder glas voor (afhankelijk van soort en ras), en blijf met argusogen naar het weerbericht kijken: ook al is 12 mei de min of meer officiële dag dat de laatste nachtvorst voorbij is, toch kan het weer nog wel eens een speldenprik uitdelen. En afhankelijk van het weer in april kan de grond nog heel nat zijn, of heel koud (of in het ergste geval beide).

Op deze foto (van vorig jaar) zie je een net gekiemde courgettezaailing op 14 april.

De soorten die wel wat kou kunnen verdragen en je daarom al in maart kon zaaien waren bijvoorbeeld worteltjes, bietjes, snijbiet, sla, andijvie, alle vroege koolsoorten, doperwten, tuinbonen, uien, prei, rucola, etc..

Zaai niet te snel

De soorten die geen vorst kunnen verdragen maar wel snel kiemen en groeien hebben vrij veel warmte en vooral licht nodig. Zaai ze dus ook nog niet op 1 april maar wacht tot iets verder in de maand. Als je op 1 april courgettes en pompoenen zou zaaien, in een vensterbank in de volle zon,dan zouden de zaailingen op 7 april al boven de grond komen. En dan zul je ze dus (theoretisch gezien) nog ruim 5 weken in huis moeten houden. En dat terwijl deze soorten dus geen vorst kunnen verdragen, en zo snel groeien dat ze al snel te groot worden voor de tray of het potje waarin je ze hebt gezaaid.

Beter wacht je tot de 2^e of 3^e week van april. Maar de hele maand mei is ook nog prima hoor, maar het is nu eenmaal leuk om al te zaaien; we verlangen naar de lente, mooi weer, een volle tuin, en als het lukt is een vroege oogst van deze soorten heel fijn. Zelf zaai ik graag half april een kleine hoeveelheid van deze soorten voor, voor een (hopelijk) kleine maar vroege oogst. En wacht ik met het zaaien van meer zaden tot in mei (en bijvoorbeeld courgettes en bonen zaai ik zelfs ook nog een keer in juni/juli).

Op deze oude foto zie je courgettezaailingen op 09 mei; goed getimed want ze zijn al groot en sterk en mogen nu uitgeplant worden

De soorten die snel kiemen en groeien en niet tegen vorst kunnen en je dus vanaf april kunt gaan voorzaaien, zijn:

• alle soorten bonen (stambonen, stokbonen, sperziebonen, snijbonen, pronkbonen, spekbonen, droogbonen)
• augurken
• komkommers
• courgettes
• pompoenen
• meloenen
• maïs
• sojabonen

Overeenkomsten gewassen

Deze kleine maar in de moestuin heel belangrijke groep gewassen hebben een paar gemeenschappelijke kenmerken: de zaden van deze soorten zijn vrij groot. En ze bevatten veel zetmeel. En dat maakt heel lekkere hapjes van ze, voor vogels en muizen. En ze zijn allemaal gevoelig voor rotten. En ze zijn dus gevoelig voor kou.

Beste grond en plek

Om die reden zaai je ze op een warme en lichte plaats voor, bescherm je de zaaisels tegen vraat van muizen en vogels, en zorg je ervoor dat de grond niet te nat is.

Dat laatste kun je doen door de potgrond luchtiger te maken, door er wat grof zand en/of perliet of vermiculiet door te mengen. En zaai de zaden in vrij droge grond en geef ze vooralsnog maar één keer water en wacht dan tot de grond bijna is opgedroogd. Je zult zien dat de meeste van deze zaden al kiemen voor je een tweede keer water hebt moeten geven, want ze kiemen allemaal binnen 1 tot anderhalve week (mits de zaaisels bij kamertemperatuur en in een zonnig raamkozijn staan).

Na het kiemen hebben deze soorten juist wel wat meer vocht nodig; grote zaden maken grote zaailingen die snel groeien en dus relatief veel drinken.

Op deze ook weer oudere foto (want ik ga dus pas half april zaaien) zie je maïszaailingen op 13 mei, ook weer goed getimed, grote en sterke planten die kunnen worden uitgeplant.

Na het kiemen zul je de zaailingen tot ongeveer 12 mei binnen of onder glas moeten houden. Je kunt de grond waar deze ‘vroege zaailingen’ in worden uitgeplant wat voorverwarmen door er een paar weken wat zwart plastic over te spannen; onder het zwarte plastic warmt de grond overdag wat sneller op en koelt ze in de nacht wat minder snel af.

Controleer het weer

En zo kun je dus al snel na ijsheiligen je eerste boontjes, courgettes, etc. uitplanten. Zoals al eerder gezegd: houd de weerberichten in de gaten; mochten er half mei toch nog plotseling 1 of 2 koude nachten met lichte vorst komen, zet dan een zwarte plastic pot overdag over de dan nog jonge zaailingen heen; de warmte wordt daaronder gevangen en blijft in de nacht nog lang rond de zaailingen hangen. Die 2 of 3 graden verschil kunnen net het verschil maken:

En zo hopen we altijd in juni al een maaltje bonen te kunnen oogsten, of een courgette, of een klein komkommertje. Ze lijken altijd het lekkerst te smaken van de hele oogst, en dat komt omdat de eerste jonge boontjes en courgettes ook echt heel lekker zijn, maar ook een klein beetje omdat je er toch iets meer je best voor hebt moeten doen.

Tot slot nog even voor alle duidelijkheid; je hoeft deze soorten niet voor te zaaien, je kunt ze zeker ook direct ter plaatse in de volle grond zaaien. Maar zaai ze dan uiteraard later, en denk aan de 3 grote gevaren (vocht, vraat en te lage temperatuur).

Op deze laatste foto zie je de zaailingen van boontjes, eind april onder glas voorgezaaid en op 22 mei uitgeplant, in de volle zon, de grond opgewarmd, klaar voor de zomer.

Groetjes,

Diana

Lees ook: Nieuwe tomatenrassen