Oogsten en zaaien in de maand januari

Er is nog van alles te oogsten in de tuin. Dat komt doordat we altijd wel flink wat soorten zaaien en planten die winterhard zijn, zoals winterpostelein, veldsla, aardperen en pastinaken. Ook zijn er een aantal koolsoorten die veel kou kunnen verdragen, denk daarbij aan boerenkool, spruiten, boerenkoolspruitjes, palmkool en savooikool.

Ook staan er wat soorten te overwinteren, die we dus afgelopen herfst hebben gezaaid of geplant. De gewassen kunnen we nu nog niet oogsten, maar ze groeien na de winter gewoon weer verder. In de loop van de lente of zomer van 2020 kunnen ze geoogst worden. Denk hierbij aan knoflook, winteruien en winter ‘sprouting’ broccoli.

Maar in deze zachte winter staan er nog veel meer soorten in de tuin, soorten die we normaal gesproken oogsten wanneer het gaat vriezen. Maar aangezien het op wat speldenprikjes na nog steeds niet heel koud is geweest, staan er in de tuin ook nog rucola, bietjes, snijbiet, cichorei en witlof.

In de kas is het nog veel drukker, met tatsoi, paksoi, tuinkers, mosterdblad, knolvenkel, kervel, pluksla en nog veel meer. Ik heb daar in mijn vorige blog “Winter: Blijven genieten van moestuin en kas” meer over geschreven.

Er is dus nog veel uit de tuin en kas te oogsten en dan heb ik het niet eens over wat er allemaal nog in de vriezer zit. En toch wil ik gaan zaaien. Het willen zaaien heeft blijkbaar niets te maken met de toekomstige opbrengst, want zoals gezegd kunnen we nog volop oogsten. Het willen zaaien heeft alles te maken met het nieuwe jaar, de dagen die tergend langzaam weer iets langer licht worden, het voorzichtig verlangen naar de lente en het ongeduld om weer te beginnen.

En gelukkig… in januari kunnen we voorzichtig al weer beginnen met zaaien. Bedenk wel dat de dagen nog kort zijn en dus donker. In huis is het nog eens extra donker, zelfs in een zonnig raamkozijn, omdat een raam altijd een klein percentage extra licht wegneemt. Maar het kan er, door zon of verwarming wel behoorlijk warm worden. Te vroeg in huis soorten zaaien die meer licht nodig hebben en/of van koele temperaturen houden zorgt ervoor dat zaailingen lang, dun en ziekig worden. Zoek daarom altijd de balans tussen licht en warmte.

Zelf heb ik de eerste twee pepers voor dit jaar al gezaaid, omdat dat twee soorten/rassen zijn waarvan het bekend is dat ze een extra lang groeiseizoen nodig hebben. Met de rest van de pepers, paprika’s en aubergines ga ik nog enkele weken wachten, tot de 3^e of 4^e week van januari. Maar de eerste peperzaailingen zijn geboren!

In huis ga ik ook beginnen met het stekken van citroengras, gember en zoete aardappelen. Ook dat zijn soorten die veel warmte en vooral een lange teeltduur hebben.

In de tuin kan ik al uien en prei in de volle grond, in een zaaibed, zaaien. Al geef ik toe dat dat vooral is, omdat ik wil zaaien. Ik zaai wel vaker prei en uien in januari. Dat gaat prima, maar omdat het nog donker en koud is kiemen de zaden vaak pas begin maart. Ik heb ook wel eens gewacht en de prei en uien ‘pas’ eind februari gezaaid. Die zaden kiemden ook in maart, iets later dan wanneer ik al in januari zaai maar het scheelt uiteindelijk dus niet heel veel. Toch ben ik blij met het (alvast) zaaien in januari, want het kan maar gebeurd zijn en mocht het mislukken is er nog ruim genoeg tijd voor een tweede poging. Er zijn nog meer redenen: dan kan ik het niet vergeten, er zijn volgende maand weer genoeg andere tuinklusjes en misschien wel de belangrijkste reden: ik ben er aan toe en vind het gewoon leuk om te doen.

Ik ga deze maand ook al flink wat soorten in de kas zaaien, zoals rijtjes snijsla, pluksla, mosterdblad, radijsjes, raapstelen, rucola, veldsla en winterpostelein. En spinazie natuurlijk. De lekkerste spinazie is vroege voorjaarsspinazie uit de kas.

En ik ga in de kas ook al wat voorzaaien, zoals tuinbonen, doperwten, kapucijners en peulen. Die soorten kunnen veel kou verdragen en zou je ook in februari of maart direct buiten kunnen zaaien. Ik zaai ze graag voor en plant de zaailingen dan eind volgende maand uit, dat heeft vooral te maken met de vogels en muizen die verzot zijn op de zaden en jonge kiemen.

En daarnaast bedenk ik dat ik in februari veel meer kan gaan voorzaaien, zoals verschillende soorten kool, bietjes, snijbiet, sla en andijvie etc. En dus wordt het tijd om tray’s en potjes uit te zoeken (en goed schoon te maken tegen schimmels, slakkeneitjes etc., potgrond, zand en vermiculiet te mengen, ruimte te maken voor alle zaaisels en zaailingen, bescherming op te zoeken (zoals netten vliesdoek, om volgende maand direct na het uitplanten de jonge peultjes en doperwtjes etc. te beschermen).

Het nieuwe jaar is begonnen en daarmee komt het nieuwe tuinjaar heel langzaam, maar tegelijkertijd heel zeker op gang!

Moestuingroetjes,

Diana