De teelt van Chayote

Afgelopen winter kreeg ik van iemand een vrucht van de chayote. Ik had er heel vaag al eens van gehoord maar dacht toen dat ze zeker niet voor een Nederlands klimaat geschikt zou zijn. Er blijken 2 soorten te zijn: planten die vruchten met een gladde schil geven (in een goed gesorteerde toko kun je die nog wel tegenkomen) en planten met zacht gestekelde vruchten. Die laatste kunnen beter tegen het koele Nederlandse klimaat en hebben meer kans op een goede oogst.

De Latijnse naam van de chayote is Sechium edule en ze is een meerjarige forse slingerplant die oorspronkelijk uit Midden-Amerika komt. Uiteraard heeft ze een lang groeiseizoen nodig en houdt ze van een zonnige en warme standplaats maar ze kan dus wel buiten geteeld worden.

Al bij de start van de teelt wordt duidelijk hoe bijzonder ze is! De zaden worden niet geoogst maar kiemen vanuit de vrucht (ze kan wel vanuit verse zaden worden gezaaid maar ik heb begrepen dat vanuit de vrucht zaaien de meeste kans van slagen geeft). De vrucht wordt in de herfst en winter koel en donker bewaard tot je in het vroege voorjaar wilt beginnen. Dan kun je haar lichter en warmer leggen zodat ze uit kan gaan lopen. Toen ik haar begin februari kreeg zag ze er zo uit:

Het zaadje is in de vrucht gekiemd en zo loopt ze vanuit de achterkant van de vrucht uit. Zodra ze een blaadje krijgt kan ze ondiep worden opgepot in een ruime pot met potgrond met wat grof zand voor een goede afwatering. In de weken die daarop volgen krijgt de vrucht/plant steeds meer stengels en bladeren en dan mag de vrucht ook steeds meer met potgrond worden bedekt. Zo zag de plant er in maart uit:

Vanaf dat moment is het vooral belangrijk dat de plant op een warme en lichte plaats langzaam maar gestaag door kan groeien. Tot ze half mei (IJsheiligen) buiten uitgeplant kan worden. Zorg dat de grond waar je haar in plant luchtig, voedzaam en humusrijk is (door bijvoorbeeld flink wat rijpe compost door de grond te werken). De jonge plant ziet er, een week of 4 na het uitplanten zo uit:

Zorg voor een groot klimrek want ze blijkt enorm groeikrachtig. Ik had haar zelf bij een 2 meter hoog hekwerk staan, daar slingerde ze in juni met gemak naar boven, groeide in juli en augustus links en rechts zeker nog 2 meter verder en slingerde vervolgens in september de perenboom naast het klimrek in. Bij elkaar opgeteld denk ik dat ze gemakkelijk 4 meter hoog kan klimmen, ik durf niet te zeggen of ze geen bezwaar heeft tegen liggen/kruipen, ik denk dat het geen probleem voor de plant is maar dat de zachte vruchten wellicht makkelijk kunnen rotten op vochtige grond in een regenachtige week.

Zorg dat de grote plant voldoende vocht en een matige hoeveelheid voeding krijgt en dan is het wachten op de eerste bloempjes. Die verschenen hier pas vanaf een hoogte van 2 meter en toen was het dus al eind juli:

Ik dacht dat dat wellicht al te laat was en dat er niet genoeg tijd zou zijn om dan ook nog vruchten te maken maar niets was minder waar; in augustus werden de eerste vruchten gevormd en die groeiden nog een aantal weken tot ik ze nu, half oktober, kan oogsten. De vruchten zijn zo’n 12 tot 15 centimeter lang en 7 tot 9 centimeter breed. Ze zien er bijna prehistorisch uit met hun grillige plompe en gestekelde vorm. Die stekels zijn trouwens niet scherp maar toch is het fijner om de vruchten dun te schillen voor je ze wilt eten.

En dan de smaak: het vruchtvlees is lichtgroen tot wit en je snijd het rond de witte platte pit (het zaadje) weg. Rauw smaakt chayote knapperig en fris en toch ook ietwat romig; het is moeilijk te omschrijven maar ze heeft een vleugje zoet (als een appel maar dan minder zoet), maar ook iets fris van komkommer, een klein beetje romig zoals courgette en knapperig als een jonge koolrabi. Lekker fris in plakjes of blokjes, in bijvoorbeeld een salade. Ik heb haar daarna ook in een curry gegeten en in warme gerechten worden de blokjes zacht, zoals een kruising tussen courgette en gestoofde komkommer en ze nemen de smaak van kruiden goed op. Lekker! En gezond, want ik las dat chayote’s onder andere vitamine C en B2 bevatten, alsmede foliumzuur, magnesium en nog wat andere gezonde stoffen.

Misschien leuk om volgend jaar zelf eens aan de slag te gaan met chayote! Nu ze iets bekender aan het worden is komen er ook meer bedrijven die er vruchten voor plantgoed van verkopen, googel vooral op chayote plantmateriaal en dan kom je vanzelf op de websites van onder andere ecohoeve Den Oude Kastanje, Vreeken en Vanderplanckewinkel.

Moestuingroetjes

Diana

Lees ook: Stoofpeertjes oogsten en inmaken