Tomaten stekken

Dit jaar heb ik slechts 1 dode jonge tomatenplant. Dat kan altijd gebeuren, een ziek/zwak exemplaar tussen alle gezonde tomatenplanten. Maar onze tuinbuurvrouw heeft dit jaar minder geluk, een stuk of 12 van haar pas uitgeplante tomatenzaailingen hebben het begeven (door bladverbranding en slakken). Aangezien mijn stamtomaten ondertussen zo’n 45 centimeter hoog zijn en ik moest dieven heb ik aangeboden om tomaten voor haar te stekken.

Tomaten zijn dus vrij gemakkelijk te stekken maar er zijn wel een aantal voorwaarden, zoals een goed formaat en snel werken. Uitleggen kan ik het best aan de hand van foto’s. Op de foto bovenaan dit blog zie je 2 tomatendieven in een jonge tomatenplant. Het linkse kleine diefje is te klein om te stekken maar de rechtse is een mooi formaat. De ideale stek is ongeveer 8 centimeter lang.

Allereerst moeten alle spullen worden klaargezet:

Zodra een dief van de plant is gehaald is ze ten dode opgeschreven. Elke minuut telt dan, hoe sneller ze is gestekt, des te groter is haar overlevingskans. Om die reden meng ik potgrond met wat grof zand (dat maakt de grond wat luchtiger en daarin kunnen nieuwe worteltjes wat makkelijker groeien). Ik vul potjes, maak alvast een gaatje in de grond, ik leg labeltjes klaar, ik vul een gieter met water, en niet op de foto te zien maar ik heb uiteraard een scherp mesje (zonder karteltjes) nodig. En ik gebruik ook graag stekpoeder, mijn ervaring is dat er dan net wat meer stekken overleven.

Om te zorgen dat de dief/aanstaande stek niet gelijk slap gaat hangen zet ik die na het afbreken/afknippen direct in het bakje water dat ik bij me heb. En daarna loop ik gelijk naar de plaats waar ik de tomatendief ga stekken. Ik haal de dief uit het water en leg die plat op tafel. Vervolgens snijd ik met het mesje de steel onderaan schuin af (dat geeft een groter snijvlak en dus een grotere kans op een goede wortelontwikkeling dan bij een recht snijvlak).

Na het schuin afsnijden doop ik de onderkant van de steel voorzichtig in het stekpoeder en laat ik de stek in het vooraf gemaakte gaatje zakken, ongeveer zo diep als dat het steeltje lang is (dus tot aan de onderste blaadjes).

Ik duw nu direct de grond voorzichtig rond de stek aan en geef gelijk ruim water. Pas als dit klaar is haal ik eventueel weer een nieuwe dief voor een nieuwe stek zodat de tijd tussen het afknippen en gestekt in het potje staan zo kort mogelijk is.

Zo zien de stekken er dan uit, ik heb er 13 nodig dus voor alle zekerheid 15 dieven gestekt, allemaal direct water gegeven, gelabeld en in een onderbak gezet.

Na het stekken is de standplaats ook heel belangrijk. De stekken mogen absoluut niet in de zon staan, en ze mogen nooit uitdrogen. Een plekje in de schaduw, beschut tegen de wind, met elke dag controle of ze nog water nodig hebben (de grond mag nat maar niet kletsnat zijn). En de temperatuur mag in de nacht niet te koud zijn (dan zou je de stekken voor de nacht in bijvoorbeeld een schuur of garage kunnen zetten).

Niet schrikken, de eerste dagen zijn er nog geen worteltjes en krijgen de stekken het zwaar, het blad is minder mooi groen, gaat wat hangen en ziet er bijna ‘verfrommeld’ uit. Let niet op de rommel op de foto, de bak met stekken staat hier beschut en in de schaduw achter een stapel stenen achter de kas. Als er nog een koude nacht komt zet ik de stekken in de kas en haal ze er in de ochtend weer uit.

Vanaf nu moeten de stekken het zelf doen. Normaal gesproken zie je na ongeveer 7 tot 10 dagen dat de stekken zich weer oprichten. Je kunt ze dan zeker nog niet uitplanten hoor maar je mag ze wel al wat lichter zetten, uiteraard nog wel goed op het water geven letten. Als de stekken duidelijk zijn gegroeid mogen ze weer in de zon worden gezet. En zodra er meerdere worteltjes onderuit de afwateringsgaten van de potjes groeien kunnen de stekken worden uitgeplant.

Het hele proces van dieven plukken tot het uitplanten van de stekken duurt 3 tot uiterlijk 4 weken. Om die reden stek je tomatendieven alleen in de eerste 3 weken van mei, eerder zijn er vaak nog geen dieven (die groot genoeg zijn) en stekken die later dan de derde week van mei worden genomen zijn vaak te laat om als volwassen planten nog een goede oogst te kunnen geven.

Maar de kans dat in mei gestekte tomaten nog flink wat rijpe tomaten geven is groter dan wanneer je in mei nog tomaten moet zaaien. En tomaten stekken is niet alleen handig wanneer er zaailingen/jonge planten dood gaan, het is ook leuk om op die manier bijzondere rassen uit te wisselen, een leuk cadeautje, etc.

Moestuingroetjes,

Diana