Zoete aardappelen zijn in Nederland nog niet zo lang bekend, maar ondertussen wel heel populair. De zoete aardappel is tegenwoordig ook gewoon in groentewinkel en supermarkt te koop, ze is heel gezond, en ondertussen zijn er heel veel leuke en lekkere recepten met zoete aardappelen te vinden. Dat alles maakt haar interessant voor de moestuin. Maar de teelt van zoete aardappelen is niet heel makkelijk. Dat komt omdat ze veel warmte en een lang seizoen nodig heeft om een goede oogst te geven. Maar het is zeker niet onmogelijk en leuk om eens te proberen.
Lees ook deze blog van Diana: Aardappelen poten
Een zoete aardappel heeft niets te maken met een gewone aardappel, ze zijn geen familie en ze groeien grotendeels op een andere manier en in andere omstandigheden. De enige overeenkomst is dat ze beide eetbare ondergrondse knollen maken.
Waar gewone aardappelen heel makkelijk en snel uitlopers maken duurt het stekken van zoete aardappelen heel lang. Om die reden begin je er al heel vroeg in het jaar mee.
Ik teel dit jaar voor de derde keer zoete aardappelen, nu ze vaker wordt geteeld is er ook wat meer informatie te vinden. Die informatie kan nog wel eens verschillen. Dus ik had bedacht om het stekken van zoete aardappelen eens op verschillende manieren te proberen, en zelf te ervaren wat voor mij de beste manier is. In die periode kreeg van heel veel mensen tips, via de website, op social media, met of zonder foto’s en verhalen hoe zij stekken. Ik hoop die tips en eigen ervaringen hier een beetje te bundelen, want er blijken dus heel veel manieren te zijn waarop mensen zoete aardappelen stekken.
Gewone aardappelen hoef je niet te stekken, je poot een aardappel en daaruit komen verschillende uitlopers die bovengronds stelen/bladeren maken, en ondergronds eetbare knollen. Een zoete aardappel stek je wel. Waarom is me nog niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk vooral omdat zoete aardappelen groter zijn dan gewone aardappelen: als elke uitloper een stengel en blad en knollen maakt zullen die elkaar ondergronds flink in de weg zitten. Bovendien heeft een zoete aardappel dus meer tijd en warmte nodig. En het duurt heel lang voor een zoete aardappel uitlopers maakt, 8 weken voordat de eerste uitlopers worden gevormd is geen uitzondering. En tot slot kan een zoete aardappel, als ze eenmaal is aangeslagen, flink groeien. En uiteindelijk willen we geen meterslange ranken maar een goede opbrengst van zoete aardappelen, dus levert gedoseerd gezonde stekken uitplanten waarschijnlijk meer opbrengst op dan een wirwar van stengels en blad van allerlei kleinere en grotere stekken die nog aan de moederaardappel vastzitten.
Ik hoor trouwens wel verhalen van mensen die gewoon een hele zoete aardappel poten. Maar dat is dan wel een zoete aardappel die vroeg in huis uitlopers heeft gemaakt. De kans dat een zoete aardappel die zonder uitlopers wordt gepoot een goede opbrengst geeft is heel klein, simpelweg omdat er niet genoeg tijd en warmte is om uit te lopen, een volwassen plant te maken en dan ook nog knollen te maken.
Als je planten/pootgoed in de winkel of via internet koopt zijn dat altijd stekken, dus vooralsnog lijkt dat de juiste manier.
Ik kreeg van meerdere mensen tips; er zijn dus meerdere manieren om zoete aardappelen te stekken. Zoals gezegd duurt het heel lang voor zoete aardappelen uitlopen. Om die reden ben ik daar eind januari al mee begonnen. Ik kreeg de tip om zoete aardappelen gewoon op een donkere en warme plaats te leggen, in een bakje in de kast, daar zou ze, eigenlijk een beetje vergelijkbaar met een gewone aardappel, door de combinatie van warmte en gebrek aan licht uitlopers maken. Ik legde in de laatste week van januari een zoete aardappel bij kamertemperatuur in een bakje in de kas. Half april was dit het resultaat:
Wellicht lag het aan de aardappel of aan de omstandigheden, maar dit bleek in ieder geval hier geen goede manier te zijn.
Ik had zelf bij de vorige 2 keer dat ik haar teelde goede ervaringen met het stekken in water. Je kunt daarvoor de zoete aardappel op drie plaatsen inprikken met tandenstokers en zo net in het water hangen.
Op deze oude foto zie je hoe de zoete aardappelen in het water hangen. Dat leek toen handig maar waarom zou je de aardappelen eigenlijk inprikken? Je maakt daardoor wondjes en dat kost elke aardappel hoe dan ook energie (al zal ze echt niet zo maar gaan rotten hoor). Het is net zo handig om de zoete aardappel gewoon in een glaasje te hangen met een versmalde bovenkant (ik gebruik er een hyacintenglaasje voor maar een wat hoger conservenpotje gaat ook prima (zo lang de aardappel maar halverwege in het potje blijft hangen.
Het glas vul je met water tot de onderkant van de zoete aardappel er net in hangt. Ververs het water 2 keer per week en zorg dat het op peil blijft. Uiteraard zet je de zoete aardappel lekker warm in de huiskamer.
Op de foto zie je ook gelijk de derde manier waarop ik dit jaar zoete aardappelen stekte; in vermiculiet. Door de zoete aardappel op een laag vermiculiet te leggen houd je de aardappel over een groot oppervlak vochtig zonder kletsnat te zijn. Het is wel belangrijk om het goed in de gaten te houden en regelmatig vochtig te maken. Ik heb op één van de twee zoete aardappelen in vermiculiet een kap gedaan, met het idee dat het vermiculiet dan minder snel uitdroogt en het onder de doorzichtige kap extra warm is, maar dat was geen succes; de zoete aardappel ging rotten voor ze uitlopers kon maken. Zonder kap, voor de helft in vermiculiet gelegd en regelmatig vochtig maken gaf het beste resultaat.
En nu is het half april, 2,5 maand na de start. En er zijn uitlopers! Ik heb het vermiculiet wat opgehoopt rond de plaats waar de uitlopers uit de zoete aardappel komen, zodat de uitlopers/stekken wat makkelijker en sneller worteltjes maken.
Op deze foto zie je 2 stekken die ik voorzichtig met een mesje van de moederaardappel heb losgesneden. Na de foto heb ik deze gewortelde stekken uiteraard gelijk opgepot.
Je kunt de stekken ook in water laten wortelen.
Het bijzondere van zoete aardappelen is dat ze heel langzaam uitlopen, hebben daar weken of zelfs maanden voor nodig. Maar als ze eenmaal uitlopen is de groeikracht enorm, zo groot dat kale stekjes (zonder wortel) binnen een week in een glaasje water wortelen. De foto heb ik voor de duidelijkheid even buiten gemaakt, maar daarna heb ik de glaasjes met stekken uiteraard snel weer binnen gehaald. In een zonnig raamkozijn mogen ze daar wortelen. Als ze genoeg wortels hebben pot ik ze op en vanaf half mei mogen ze naar buiten. Wanneer ik ze uitplant hangt af van de grootte van de stekken (en dan kijk ik ook altijd even onder het potje; als er worteltjes uit de afwateringsgaten van de potjes komen zijn de stekken goed door geworteld en kunnen ze worden uitgeplant.
Daarover de volgende keer meer.
Tot slot van dit blog wil ik nog even een tip geven die ik van andere mensen kreeg. Omdat zoete aardappelen zo langzaam uitlopen moet je dus al heel vroeg beginnen. Je kunt er trouwens ook voor kiezen om gewortelde stekken te kopen, ze zijn tegenwoordig vrij gemakkelijk via internet te koop. Om vroeg genoeg te starten kun je overwegen om in de (vroege) herfst al stekken te nemen van de planten die dan nog volop groeien. De stekken wortelen wederom heel gemakkelijk in water. Je kunt deze jonge stekken dan oppotten, vorstvrij overwinteren en in het voorjaar aan de groei brengen door ze in wat grotere potten op te potten, en lichter en warmer te zetten.
Groetjes,
Diana