Oogsten uit de moestuin in de herfst- en wintermaanden, kan dat eigenlijk wel? Heel veel mensen trekken naar binnen als de herfst eraan komt en halen de moestuin grotendeels leeg. De schuur gaat op slot en hierna is er pas weer beweging in het voorjaar. Ik snap dit ook heel goed, want het is vaak een stuk kouder, er valt veel regen en de wind kan je soms omverblazen. Maar mocht je het niet kunnen laten om ook in de wintermaanden bezig te zijn in en rondom de moestuin, hier zijn mijn tips om de wintermaanden optimaal te benutten en een vliegende start te maken in het voorjaar.
Zelfs in de winter kun je alvast beginnen met een aantal gewassen planten. Denk bijvoorbeeld aan knoflook en uien – deze poot je gewoon buiten in de volle grond. Knoflook heeft juist een koude periode nodig om goed te groeien, dus de winter is hiervoor perfect. Zet de teentjes zo’n 10-15 cm uit elkaar en bedek ze licht met aarde. In het vroege voorjaar zie je de groene sprietjes al opkomen, en rond de zomer kun je ze oogsten. Lees hier meer over knoflook kweken. Ook kun je vroege doperwten proberen, zoals ‘Kelvedon Wonder’. Dit ras is winterhard en kan, mits de winter niet te streng is, in februari of maart al de eerste bloei geven. Ook de ‘Witkiem’ tuinbonen kun je nu al zaaien zodat je in het voorjaar net wat eerder kunt oogsten.
Heb je een kas? Dan zijn er nog een paar groentes die je kunt zaaien in de kas. Veldsla en winterpostelein zijn echte winterhelden: ze groeien goed in een onverwarmde kas en hebben weinig licht nodig. Ook winterspinazie, winterwortelen en bieten kunnen nu nog goed groeien in de kas. Zorg ervoor dat de kas goed ventileert, want vochtige lucht kan zorgen voor schimmels. Geef de planten alleen water als dat echt nodig is – in de winter kunnen ze vaak prima met minder water.
In de winter kun je binnen prima wat kweken wat je meteen op kunt eten. Makkelijke opties zijn tuinkers, basilicum en peterselie, en je kunt ook microgroenten proberen. Dit zijn kleine, jonge scheuten van bijvoorbeeld radijs, mosterd of broccoli, die je al na een week of twee kunt oogsten. Ze zitten vol met smaak en voedingsstoffen en zijn superleuk om op een zonnige vensterbank te kweken.
Naast zaaien en voorzaaien zijn de wintermaanden ook ideaal voor andere klusjes die je kunt voorbereiden op een nieuw moestuinseizoen. Hier zijn mijn favoriete winteractiviteiten voor de moestuin:
In de winter is het goed om de bodem wat rust te geven. Dek de grond af met een laag mulch of compost om de bodem te beschermen tegen de kou en om voeding voor het komende seizoen vast op peil te brengen. Dit helpt de bodemstructuur te verbeteren en voorkomt dat de bodem uitdroogt of beschadigt.
Het is een heel goed moment om eens door je schuur te gaan en te kijken wat je allemaal hebt en vooral alles weer even op te ruimen. Check je gereedschap, maak de snoeischaar en harken schoon, en geef alles weer een plekje. Zo begin je het seizoen straks met een nette, georganiseerde schuur en weet je meteen waar alles ligt.
Ga eens door je zadenvoorraad en kijk wat je nog hebt. Zijn er zaden die over de datum zijn? Maak een lijst van wat je nog nodig hebt, zodat je goed voorbereid het nieuwe seizoen in gaat. De winter is een mooie tijd om eens echt te kijken wat je nog meer aan bijzondere rassen zou willen kweken. Dan kun je deze meteen aanschaffen voor bij je collectie zaden.
Hoe wil je volgend jaar jouw moestuin aanleggen of anders indelen? Maak alvast een moestuin plattegrond en bepaal waar je de verschillende gewassen gaat planten. Houd rekening met wisselteelt / combinatieteelt (zodat je planten niet steeds op dezelfde plek zet en de bodem gezond blijft) en kies combinaties die elkaar versterken, zoals tomaten en basilicum of wortelen en uien.
Als je een composthoop hebt, kun je deze in de winter eens goed keren. Het helpt bij het verteringsproces en zorgt ervoor dat je in het voorjaar mooie, rijpe compost hebt om in de tuin te gebruiken. Heb je nog geen compostbak, dan kun je er gemakkelijk nu een starten voor het komende seizoen. Lees hier hoe je start met composteren.
Geschreven door Floor Korte van Floors Moestuin | Fotografie: Hanke Arkenbout