Maak van je tuin een thuis voor egels

Als je een egel tegenkomt heb je er een waardevolle tuingenoot bij. Ze zijn van onschatbaar belang voor de natuur, omdat zij helpen om plagen als slakken en rupsen onder controle te houden. Dit maakt ze tot een belangrijke schakel in het mini-ecosysteem in jouw tuin. Helaas worden egels al enkele jaren bedreigd door voedseltekort en een steeds kleiner wordend leefgebied. Deze stekelige vrienden hebben jouw hulp dus hard nodig. Gelukkig kan jij iets voor ze doen, naast natuurlijk tuinieren, kan jij jouw tuin egelvriendelijk maken. Zo geef je egels een veilig thuis, zodat ze hun belangrijke werk kunnen blijven uitvoeren. Wij vertellen je graag hoe je in jouw tuin een plek creëert voor egels.

Even voorstellen: de egel

Egels zijn kleine zoogdieren die vooral bekendstaan om hun stekelige uiterlijk. Het zijn nachtdieren, waardoor je ze overdag minder snel ziet. Ze hebben een gevarieerd dieet dat bestaat uit rupsen, slakken, maden en zelfs kleine knaagdieren. Hiermee helpen ze bijvoorbeeld om de slakkenpopulatie in je (moes)tuin op peil te houden. Egels houden van rustige, schaduwrijke plekjes waar ze zich kunnen verstoppen en nestelen. 

De voordelen van egels in je tuin

Een egel brengt meer mee dan alleen een lief snuitje. Door ze een plekje aan te bieden in de tuin, geef je egels een rustig onderkomen. Er zijn een drietal belangrijke redenen te noemen om egels te verwelkomen:

Natuurlijke ongediertebestrijding

Egels zijn geweldige teamleden als het gaat om het bestrijden van ongewenste plagen in je tuin. Ze voeden zich voornamelijk met insecten, slakken en wormen. Slakken richten nogal wat schade aan door jouw prachtige groen kapot te knagen. Egels helpen je een handje door de slakken voor je op te ruimen. Kortom, door egels aan te trekken, kun je op een natuurlijke manier de balans in je tuin herstellen.

Biodiversiteit bevorderen

Het creëren van een gastvrije omgeving voor egels in je tuin draagt ook bij aan het vergroten van de biodiversiteit. Egels zijn sleutelspelers in het ecosysteem en hun aanwezigheid trekt andere dieren aan, zoals vogels en insecten. Een gezellige beestenboel en nog leuk om te zien ook!

Het ondersteunen van een bedreigde diersoort

De egel is in Nederland een bedreigde diersoort. Alhoewel roofdieren, zoals vossen, gek zijn op een egel als snack, blijft hun grootste vijand de mens. Volgens Natuurmonumenten worden er jaarlijks worden er zo’n 135.000 egels doodgereden.

Daarnaast wordt het leefgebied van de egel kleiner en kleiner. Natuur maakt plaats voor tegels en nieuwbouw. De natuur wordt te netjes voor de egel. Te netjes? Ja, wij zijn gek op aangeharkte en goed gemaaide tuintjes, maar de egel houdt juist van een beschut leefgebied. Mocht je toch een snuitje onder een struik vandaan zien komen, geniet dan vanaf een afstand. Hiermee voorkom je stress bij het dier en zorg je dat ze in alle rust hun belangrijke werk voor de natuur voort kunnen zetten. 

Hoe kan je helpen?

Aangezien egels het moeilijk vinden om een veilig onderkomen te vinden, hebben ze jouw hulp hard nodig. Gelukkig zijn er dingen die je kan doen om het verblijf van egels in je tuin extra comfortabel te maken.

Het maken van een egelhuisje

Het bouwen van een egelhuisje is een geweldige manier om een veilige schuilplaats te bieden aan egels in je tuin. Je kunt een egelhuisje maken van een stevige houten kist met een open ingang. Bevestig aan deze ingang een tunneltje, zodat ze hierdoor hun huis kunnen betreden. Zorg ervoor dat de ingang groot genoeg is voor een egel om doorheen te kruipen, maar niet groot genoeg voor roofdieren om binnen te dringen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan vossen of katten. 

Zorg ervoor dat het huisje groot genoeg is en waterdicht is. Vergeet niet om ventilatiegaten toe te voegen, zodat er frisse lucht binnenkomt en er geen schimmelvorming kan optreden. Via natuurmonumenten kan je een egelhuispakket aanvragen. Hierin vind je alle tips en tricks die nodig zijn om een egelhuis te maken.

Plaats het egelhuisje op een rustige en beschutte plek, bijvoorbeeld onder een struik of in een hoek van de tuin. Zet het op een tegel, zodat de ondergrond zo droog mogelijk blijft. Vul het huisje met een flinke laag versnipperde kranten. Dit mag een dikke laag zijn. Egels verstoppen zich er graag in. Heb je geen kranten in huis? Verzamel dan droog blad, gras en stro, zodat de egel een gezellig en warm nest kan maken.

Egels trekken vaak verder. Zo komt het egelhuisje vrij voor een nieuwe bewoner. Dit gebeurt rond april/mei. Maak het huis grondig schoon en leg er nieuw dor blad in. Egels bouwen namelijk ieder jaar een nieuw nest. Laat stapeltjes droog blad of stro achter in de buurt van het egelhuisje, zodat de nieuwe bewoner het interieur naar eigen inzicht kan inrichten.

Lees ook: hoe je je eigen egelvoerhuisje kunt bouwen.

Voeding en water

Egels hebben behoefte aan een gevarieerd dieet om gezond te blijven. Je kunt hun voedsel aanvullen door een ondiepe schaal met water in je tuin te plaatsen. Zorg ervoor dat je het water dagelijks verschoont. Daarnaast kun je egels verwennen met egelvriendelijk voedsel, zoals kattenvoer (geen vis varianten). Gebruik bij voorkeur kittenbrokken met een hoog vleesgehalte. Zet de bakjes met voedsel en water minimaal drie meter van het egelverblijf af.

Veilige plek

Egels hebben behoefte aan een veilige omgeving om te rusten en te nestelen. Zorg ervoor dat er voldoende dichte begroeiing is, zoals struiken en heggen, waar egels zich kunnen verstoppen. De snoeischaar mag je dus even in de schuur laten. Laat ook wat delen van je tuin wild en onverzorgd, omdat egels graag rondscharrelen tussen dorre bladeren, takken en gras. 

Gebruik minder pesticiden

Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de tuinen kan schadelijk zijn voor egels. Ze krijgen deze giftige stoffen binnen door het eten van besmet voedsel. Als het mogelijk is, probeer deze stoffen in de buurt van het egelhuisje en je rommelige hoekje voor egels te vermijden. Toch last van een plaag? Overweeg dan bijvoorbeeld natuurlijke alternatieven, zoals Pokon Aaltjes.