Plantengeleiders gebruiken voor klimplanten

Klimplanten voegen diepte, structuur en kleur toe aan je tuin. Laat hun groene tentakels hun weg zoeken op schuren, muren en speciale plantengeleiders. Om optimaal van je klimplanten te genieten en hun groei te sturen, is het belangrijk om plantengeleiders te gebruiken. Klimplanten willen zich ergens aan vasthouden en proberen zo een weg naar boven te vinden. In dit artikel gaan we in op het belang van plantengeleiders, hoe je deze gebruikt, welke soorten plantengeleiders er zijn, hoe je jouw planten er veilig aan vastmaakt.

1. Wat zijn plantengeleiders?
2. Waarom plantengeleiders gebruiken
3. Soorten plantengeleiders
4. Planten opbinden
5. Zo kies je de juiste plantengeleiders
6. Zo gebruik je plantengeleiders
7. Onderhoud en training
8. Tips voor het gebruik van plantengeleiders

Wat zijn plantengeleiders?

Een plantengeleider is niets anders dan een structuur van ondersteunend hout, gaas- of vlechtwerk dat wordt gebruikt om de groei van klimplanten te sturen en te leiden. Het doel van een plantengeleider is om de klimplant te ondersteunen en/of te geleiden, zodat deze tijdens zijn groei houvast heeft en in de richting groeit die jij wilt.

Waarom plantengeleiders gebruiken

Klimplanten hebben vaak de neiging om ongecontroleerd te groeien en zoeken tegelijkertijd naar houvast. Uiteindelijk vinden klimplanten altijd wel een weg omhoog, maar soms wil je controle over hoe en waar ze zich omhoog werken. Bij gebrek aan houvast kunnen klimplanten zich vastgrijpen aan andere planten in de buurt, waarbij ze deze kunnen verstikken. 

Ook hechten klimplanten zich vaak aan muren. Dit kan schade aan de stenen of voegen veroorzaken. Plantengeleiders helpen niet alleen om te voorkomen dat klimplanten schade veroorzaken, maar bieden ook ondersteuning aan de stengels. Zonder steun hebben klimplanten moeite met groeien. 

Een goede structuur langs de plantengeleiders voorkomt ook dat klimplanten zich verstrengelen. Dit is niet alleen goed voor de gezondheid van je klimplanten, maar maakt ook het onderhoud een stuk gemakkelijker. 

Het geeft je daarnaast de controle om je klimplanten precies zo te laten groeien als jij mooi vindt. Creëer bijvoorbeeld een romantisch hoekje in de tuin of kies juist voor een groene schutting, de mogelijkheden zijn eindeloos.

Soorten plantengeleiders

Het soort geleider dat je kiest is grotendeels afhankelijk van je tuinwensen, waar je wilt planten, het soort plant en je persoonlijke voorkeur. Plantengeleiders zijn verkrijgbaar in allerlei vormen en materialen, zoals hout, metaal, gaas, riet en bamboe. Ze bieden een lichtgewicht ondersteuning en laten klimplanten vrij door hun rooster groeien. Dit zijn enkele van de meest gebruikte soorten plantengeleiders:

Trellis

Een trellis is een open rooster, vaak gemaakt van hout of metaal. Klimplanten groeien door de openingen van het rooster en klampen zich aan de structuur vast. Een trellis kan zowel worden vastgemaakt aan een muur als losstaand worden geplaatst als afscheiding in de tuin. Houd hierbij rekening met de zon. De plek die gedurende het jaar de meeste zon krijgt is vaak ook de kant waar de plant het meest uitgebreid groeit.

Pergola

Een pergola is een structuur die eruitziet als een huisje met een open dak. Vaak heeft deze constructie geen of slechts één of twee muren. Het bestaat eigenlijk alleen uit de verticale palen en dwarsbalken. Klimplanten groeien langs de palen en werken zo hun weg naar boven, waar ze over de dwarsbalken heen groeien. Hierdoor ontstaat een natuurlijk dak. Dit heeft als groot voordeel dat je in de zomer geniet van een schaduwrijke en sfeervolle ruimte.

Bamboestokken of -frames

Eenvoudige frames, gemaakt van bamboestokken of ander lichtgewicht materiaal, worden gebruikt om klimplanten te ondersteunen. Deze frames worden in de grond gestoken bij klimplanten, zodat planten de stokken kunnen gebruiken als houvast op hun weg naar boven. Het is ook mogelijk om een bamboeschutting te maken, waarbij de klimplanten de losse stokken gebruiken om hun weg te zoeken. Zo ontstaat een natuurlijke, groene muur. Dit maakt deze methode ideaal als schutting.

Planten opbinden

Plantengeleiders alleen zijn vaak niet genoeg om je klimplanten hun weg te laten vinden. Vooral jonge klimplanten hebben vaak wat hulp nodig om de juiste weg te vinden. Met speciaal binddraad maak je de jonge planten vast aan de trellis, pergola, bamboestokken of het frame. Binddraad heeft vaak van binnen een metalen draad en aan de buitenkant een zachte kunststof laag. Knip de binddraad ruim af, houd het draad achter het frame of de stok en plaats dan de klimplant ervoor op zijn plek. Breng beide uiteinden van de binddraad samen en draai deze voorzichtig dicht. Houd een vingerdikte aan ruimte tussen de binddraad en de plant. Herhaal dit proces totdat de plant goed vastzit aan de plantengeleider.

Voor sommige klimplanten kunnen horizontaal gespannen draden of kabels helpen om extra houvast te creëren. Deze worden bevestigd aan palen of een muur, waarlangs de klimplanten kunnen opklimmen en zich langs de draden kunnen verspreiden.

Zo kies je de juiste plantengeleiders

Bij het selecteren van een plantengeleider is het belangrijk om rekening te houden met de plantensoort die je hebt uitgekozen. Het is belangrijk dat de gekozen plantengeleider sterk genoeg is om je plant te kunnen dragen en ondersteunen. Nu zal dit bij jonge planten geen probleem zijn, maar zodra je plant groter wordt kunnen er bij verkeerd gekozen plantengeleiders problemen ontstaan. 

De overweging voor het materiaal, zoals hout, metaal of kunststof, is geheel afhankelijk van je persoonlijke voorkeur. Al deze materialen bieden voldoende ondersteuning. 

Er bestaan talloze klimplanten en sommige plantengeleiders zijn geschikt om meerdere soorten planten te ondersteunen. Met behulp van onderstaand overzicht maak je een start met plantengeleiders in de tuin:

Trellis

Een trellis wordt gebruikt voor klimplanten met dunne, flexibele stengels, zoals erwtenplanten, clematis en sommige soorten rozen.

Pergola

Een pergola is geschikt voor klimplanten die zich uitstrekken over een breder oppervlak, zoals druivenranken, blauweregen en kiwi.

Bamboestokken of -frames

Deze zijn geschikt voor jonge of lichtere klimplanten die extra ondersteuning nodig hebben, zoals morning glory, lathyrus en lichte klimrozen. Een schutting van bamboe biedt ondersteuning aan klimhortensia, klimop en wingerd.

Zo gebruik je plantengeleiders

Het is belangrijk om de plantengeleider stevig in de grond te plaatsen, bij voorkeur voordat je de klimplant plant. Het is natuurlijk ook mogelijk om op een later moment extra versteviging aan te brengen. Zorg ervoor dat de plantengeleider hoog genoeg is. Hoewel je klimplant misschien nu nog klein is, zal hij snel in hoogte toenemen zodra de groei begint. Plan daarom vooruit.

Zo’n volwassen klimplant kan flink wat wegen. Om stabiliteit aan de constructie te geven, veranker je de plantengeleider stevig in de grond. Om een plantengeleider goed te verankeren, volg je deze stappen: 

1. Graaf een gat dat diep genoeg is om de plantengeleider stabiel te ondersteunen. Over het algemeen is de vuistregel dat een derde van de geleider in het gat moet passen; 
2. Plaats vervolgens de plantengeleider stevig in het gat. Zorg ervoor dat deze rechtop staat en in de gewenste richting wijst; 
3. Vul het gat rondom de plantengeleider met grond en druk deze stevig aan om ervoor te zorgen dat de plantengeleider goed wordt ondersteund;
4. Controleer regelmatig of de plantengeleider nog stevig verankerd is. Vooral tijdens sterke wind, na een flinke groeispurt of na hevige regenval kan het nodig zijn om de constructie te verstevigen.

Onderhoud en training

Klimplanten moet je tijdens hun volledige groeiperiode blijven trainen. Dit houdt in dat je jonge takken of bestaande groei langs de plantengeleider opbindt, zodat deze het pad omhoog volgen. Voor het onderhoud en de training van klimplanten is het van belang dat de groeiende stengels voorzichtig naar de plantengeleider geleid worden. Door regelmatig ongewenste zijtakken te verwijderen en de hoofdstengel langs de gewenste route te begeleiden, blijft de plant netjes ogen. Als je van een natuurlijke tuin houdt, kun je deze stap weglaten.

Het is belangrijk om de plantengeleider elk jaar te controleren op schade en te kijken of de binddraad niet te strak zit. Zodra je planten groeien, worden de stengels dikker en groter. Dit is simpelweg een kwestie van de oude binddraad verwijderen en deze vervangen door een langer stuk.

Tips voor het gebruik van plantengeleiders

1. Vermijd overmatige snoei, omdat dit de groei van de klimplant kan belemmeren;
2. Gebruik geen te zwakke plantengeleiders die niet bestand zijn tegen de groei van de plant;
3. Wees voorzichtig met het binden van de stengels om beschadiging te voorkomen.
   Lees ook:

• Blauweregen en Bosrank: De ideale combinatie van bloeiende klimplanten
• Mooiste klimplanten voor in de tuin
• Groene klimmers: geschikte klimplanten voor een pergola